Περί μαγειρικής: Εσύ μαγειρεύεις?

Σπάνια μαγειρεύω και μονάχα αν "δω" τη μαγειρική ως δημιουργική απασχόληση. Τότε, φοράω τα γάντια μου τα χειρουργικά, ταχτοποιώ στη σειρά όλα όσα θα χρειαστώ, μελετώ τη συνταγή και παρεμβαίνω τόσο δραστικά που προκύπτει, συνηθέστατα, κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που περιγράφεται, αλλά εξίσου, αν όχι περισσότερο, νόστιμο! Ρωτήστε να σας πουν. Όταν δεν χρησιμοποιώ συνταγή, είναι επειδή το έχω ήδη φανταστεί το αποτέλεσμα από μόνη μου και απλώς δημιουργώ. Όταν δεν μαγειρεύω, αυτό γίνεται είτε επειδή κάποιος άλλος μαγειρεύει, είτε επειδή… χλαπακιάζω κάτι στα γρήγορα!

Με διαδικτυακούς φίλους ανταλλάσσουμε συχνά μαγειρικές εμπειρίες, όμως αυτό που με εξέπληξε ευχάριστα ήταν όταν ένας από αυτούς ανέλυσε διεξοδικά τη σημασία που έχει το μαγείρεμα, όχι μονάχα ως τρόπος καλής διατροφής, αλλά και ως τρόπος συμπεριφοράς πρώτα προς τον εαυτό μας και ύστερα προς τους άλλους.

Μαγειρεύω σημαίνει σέβομαι, αγαπώ και φροντίζω πρώτα πρώτα εμένα, και, μια και τα μαθαίνω αυτά, τα προεκτείνω και προς τους γύρω, τους οποίους μαθαίνω να σέβομαι, να αγαπώ και να φροντίζω.

Λένε για "πολιτικά μαγειρέματα" αλλά δεν το πιστεύω καθόλου ότι, γενικώς, οι πολιτικοί είναι ικανοί για καλή μαγειρική. Ούτε στη σαλάτα τα καταφέρνουν, που τη σερβίρουν χωρίς καμιά φαντασία και περιμένουν κιόλας να τη χάψουμε! Αλλωστε, ξέρει να μαγειρεύει κανείς από αυτούς;

Οχι, δεν είναι μαγειρική να βράσεις δυο αυγά, αλλά μπορεί και να είναι αν υπάρχει φαντασία στο πώς θα τα βράσεις, πόσα λεπτά, πώς θα τα σερβίρεις. Εδώ, τα κανάλια έχουν πάρει κεφάλι. Το ίδιο ανιαρό φαγητό αλλά σε διάφορες παραλλαγές: Αυγά βραστά σφιχτά, μελάτα, νερουλά, αυγά βραστά ποσέ ή φλαμπέ με μπανάνα και σοκολάτα, αυγά βραστά σκέτα με αλατοπίπερο, κλπ. Όταν τελειώσουν τα βραστά, πιάνουν τα τηγανητά, που έχουν και περισσότερες παραλλαγές: γίνονται και ομελέτα! Α! Εχω 17 δικές μου συνταγές ομελέτας.

(Προβληματισμός σε παρένθεση: Ο ιός των πουλερικών επιδρά και στα αυγά; Αληθεύει ότι όποιος καταφέρει να κλωνίσει πρώτος αυγά θα κατακτήσει το σύμπαν; Αν γίνει αυτό, στο μέλλον, μπορεί το αυγό να αποτελέσει τη βάση της οικονομίας. Κλείνει η παρένθεση.)

Παλιότερα, υποτιμούσα αυτή την ενδιαφέρουσα δημιουργική ενασχόληση, ίσως επειδή το "κάθε_μέρα_τι_θα_φάμε" είναι βαρετό. Σήμερα, έχω ανάγει το "κάθε μέρα" σε ένα ερώτημα χωρίς απάντηση και σχεδιάζω υποχθονίως έκτακτες εκπλήξεις -ακόμα και για μένα.

Μπορεί να φανταστεί κανείς πόσο εκπληκτικό (με όλη τη σημασία της λέξης, σε βγάζει από την πλήξη) είναι να έχεις μπροστά σου διάφορα, λίγα ή πολλά, υλικά από τα οποία δημιουργείται κάτι τι που θα καταναλωθεί και θα κριθεί κιόλας αμέσως;

Η μαγειρική είναι μια παρεξηγημένη Τέχνη. Με Ταυ κεφαλαίο. Το μειονέκτημά της, σχετίζεται με τον τρόπο που αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος τον όρο "Τέχνη", το έργο της δεν έχει διάρκεια. Μάλιστα, αυτό ακριβώς, η διάρκεια, είναι το βασικό μειονέκτημα. Τα προϊόντα της Μαγειρικής Τέχνης, επιβάλλεται να καταναλώνονται αμέσως, διαφορετικά χάνουν το δικαίωμα να ονομάζονται Τέχνη. Ενα μπαγιάτικο πιάτο, δεν τρώγεται, ενώ ένας πίνακας που εικονίζει ο,τιδήποτε (ακόμα και ένα φρέσκο ή ζαρωμένο φρούτο) αποκτά τόσο περισσότερη αξία όσο μπαγιατεύει.

Κάτι ακόμα σημαντικό, που υποστηρίζει τη μαγειρική ως Τέχνη, είναι πως τα δημιουργήματα είναι μοναδικά και ανεπανάληπτα. Ακόμα και αν περιλαμβάνουν τα ίδια υλικά ή αν τα έχει μαγειρέψει ο ίδιος μάγειρας, τα "πιάτα" δεν επαναλαμβάνονται. Για τούτο μάλλον λέμε ότι... η σπανακόπιτα της μαμάς μου είναι η καλύτερη!!!

Κάτι εξίσου σημαντικό είναι ότι η μαγειρική φροντίζει για την ύπαρξη του σώματος ως φορέα του πνεύματος. Γιατί, ενώ υπερεκτιμούμε τις Τέχνες ως "πνευματικές τροφές", ενώ νοιώθουμε μεγάλη αγαλλίαση ατενίζοντας π.χ. ένα πίνακα ζωγραφικής ή ένα γλυπτό, καθώς και ακούγοντας μια υπέροχη μελωδία, δεν νοιώθουμε το ίδιο για ένα υπέροχο πιάτο;

Αντιθέτως, συχνότατα, υποβιβάζουμε τους μερακλήδες σε κοιλιόδουλους! Μάλλον συμβαίνει αυτό επειδή έχει παρεξηγηθεί το ότι η ύπαρξή μας είναι προϋπόθεση για οποιαδήποτε απόλαυση.

Αν δεν υπάρχω ως οντότητα σωματική, αδυνατώ να απολαύσω ένα έργο Τέχνης. Το να αρνούμαι να συντηρηθώ ως έργο Τέχνης, που είναι ο εαυτός μου, υποβιβάζει την αξία μου ως ανθρώπου. Ο άνθρωπος, όπως και όλα τα Δημιουργήματα, είναι έργα Υψίστης Τέχνης.

Επίτηδες το βάζω στο θεολογικό, για να τονίσω το οξύμωρο των θρησκευόμενων που υποτιμούν την τροφή, την θεωρούν -στην καλύτερη περίπτωση- ως αναγκαίο κακό, δίνοντας ιδιαίτερη αξία στη νηστεία.

Η Τέχνη της μαγειρικής περιλαμβάνει όλους τους τρόπους διατροφής, και τη νηστεία. Οπότε; Οπότε, το να μαγειρεύει κάποιος με τέχνη την τροφή του και να την απολαμβάνει δεν είναι αμάρτημα. Αμαρτία θα ήταν να παρατάει το σώμα του πεινασμένο ή κακοχορτασμένο από τροφές πλαστικές, βιαστικά και άτεχνα μαγειρεμένες.

Πάμε τώρα στην αμαρτωλή απόλαυση. Γιατί θεωρείται κακή και αμαρτωλή η απόλαυση ενός καλομαγειρεμένου φαγητού και όχι η απόλαυση π.χ. ενός έργου ζωγραφικής ή ενός καλογραμμένου βιβλίου; Γιατί η απόλαυση του πνεύματος υπερτερεί από την απόλαυση του σώματος;

Την απλή απόλαυση εννοώ, όχι τη λαιμαργία. Η λαιμαργία δεν σημαίνει απόλαυση, είναι το ακριβώς αντίθετο. Αλλά, στην περίπτωση των έργων Τέχνης, το αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά, σεβόμενοι ένα συλλέκτη. Ένα λαίμαργο, δεν τον σεβόμαστε καθόλου. Κι όμως, ένας λαίμαργος είναι ένας συλλέκτης τροφών, μόνο που αδυνατεί να τις αποθηκεύσει μέσα του για πολύ καιρό, λόγω της πεπτικής λειτουργίας, που τον αναγκάζει να τις αποβάλλει υποχρεωτικά.

Τι υπέροχο θα ήταν αν συνέβαινε το ίδιο και με τα έργα Τέχνης! Να έφευγαν πετώντας από τους συλλέκτες μετά από τον κανονισμένο από τη Φύση χρόνο και να πήγαιναν να κοσμήσουν άλλες συλλογές! Κάθε άνθρωπος να είχε το ίδιο δικαίωμα με όλους τους άλλους στην κατοχή και απόλαυση των έργων Τέχνης! Κάθε άνθρωπος τότε θα ήταν δημιουργός έργων Τέχνης, κανείς δεν θα ξεχώριζε και τα έργα απλώς θα άλλαζαν κάθε τόσο κυριότητα.

Μετά από όλα αυτά, μένω στη διαπίστωση ότι ο άνθρωπος είναι ένα έργο Τέχνης και αυτός είναι ο κύριος λόγος που πρέπει να τον αγαπάμε και να τον σεβόμαστε και να τον φροντίζουμε και… να του μαγειρεύουμε οπωσδήποτε!

Α! Η μουσική ίσως είναι η Τέχνη που έχει τη μεγαλύτερη ομοιότητα με τη μαγειρική, επειδή τα υλικά και των δυο τους είναι διάχυτα στο περιβάλλον και επειδή, με την ελάχιστη αλλαγή στη σύνθεση, παρασκευάζεται ένα καινούργιο απολαυστικό έργο. Η μουσική ίσως αποδειχτεί μακροβιότερη, επειδή ο ήχος δεν πεθαίνει, δεν καίγεται, δεν αφανίζεται.

Τα περί μουσικής όμως είναι αντικείμενο επόμενου προβληματισμού.