Σάββατο, Ιουλίου 01, 2006

Τα αθάνατα -- Η αθανασία των πραγμάτων πεθαίνει



Πριν καμπόσα χρόνια, ήταν μεγάλο πλεονέκτημα η ανθεκτικότητα των πραγμάτων, μιας συσκευής, ενός ρούχου, οποιουδήποτε αγαθού. Οι επιχειρήσεις που τα παρήγαν, καταξιώνονταν στη συνείδηση των αγοραστών, διηύρυναν τις εργασίες τους, προσλάμβαναν υπαλλήλους.

- Αυτό το ψυγείο είναι αθάνατο!

- Αυτό το παλτό είναι αθάνατο!

- Αυτές οι κάλτσες είναι αθάνατες!

Παρόμοια ήταν τα σλόγκαν της εποχής, τέτοια έλεγαν οι πλασιέ για να πείσουν τους πελάτες, αυτά έλεγαν οι αγοραστές για να καυχηθούν. Το γερό, το αθάνατο, στήριζε την παροιμία «η φτήνια τρώει τον παρά» και όλοι έκαναν οικονομία να ψωνίσουν κάτι τι καλό, αντί να ξοδευτούν στα φτηνοπράγματα.

Σήμερα, η αθανασία των πραγμάτων δεν έχει πέραση. Ζητιούνται πράγματα φτηνά και πολλά. Το «ουκ εν τω πολλώ το εύ» πέθανε. Ζήτω το πολύ και το «Κυριακής χαρά, Δευτέρας θλίψη»! Φτηνά ρούχα αλλά μοντέρνα, τα φοράς δυο μήνες κι ύστερα τα πετάς και ξαναπάς στο ΙΔΙΟ μαγαζί να ψωνίσεις κι άλλα φτηνιάρικα και τιποτένια πράγματα, αλλά που είναι ΙΝ, για να τα πετάξεις κι αυτά με τη σειρά τους. Φτηνές συσκευές, πέντε φορές στην πρίζα και μετά πάπαλα. Ούτε στο μάστορα δεν αξίζει να τις πας, με τα ίδια λεφτά αγοράζεις καινούργιες.

Το ότι με τις αγορές αυτές στηρίζονται επιχειρήσεις πολυεθνικές, που λυμαίνονται τις πανανθρώπινες αξίες και την ίδια την υπόσταση του ανθρώπου, περνάει ντούκου, είναι ψιλά γράμματα. Η παιδική εργασία και το ξέπλυμα μαύρου χρήματος δεν αφορά τους μανιακούς αγοραστές των ειδών του συρμού και αν πει κάποιος ότι αυτές οι αγορές είναι πεταμένα λεφτά, έρχεται χωρίς χρονοτριβή η ατάκα: «δικά μου είναι κι ό,τι θέλω τα κάνω, τα πετάω και τα καίω»!

Παρά την υπερπαραγωγή αγαθών, οι επιχειρήσεις πάνε από το κακό στο χειρότερο, φαλιρίζουν και κλείνουν ή συγχωνεύονται και ανοίγουν παραμάγαζα σε χώρες με φτηνό εργατικό δυναμικό. Απολύονται εργαζόμενοι ή υποαπασχολούνται με το εφεύρημα του «μειωμένου ωραρίου». Εντωμεταξύ, οι χώρες με τα φτηνά εργατικά χέρια ανθίζουν, ανεβαίνει ο ρυθμός ανάπτυξης, πλουτίζουν οι επιχειρήσεις, καλοπερνούν οι άνθρωποι. Ωσπου να συμβεί και εκεί το «ξύπνημα του λαού», να διώξουν τους εκμεταλλευτές, να πάρουν τα ηνία οι ντόπιοι, να πέσουν σε χειρότερη μοίρα από την προηγούμενη -παράδειγμα η Αφρική. Και ο κύκλος δεν έχει αρχή και τέλος.

Το όπλο σε αυτό τον πόλεμο δεν είναι το πολύ χρήμα. Το βασικό όπλο είναι το λιγοστό χρήμα, ο οβολός, αυτό που διαθέτει καθένας πελάτης (και όχι πολίτης) για να προμηθευτεί τα απαραίτητα. Όταν αυτό το ελάχιστο χρήμα ξοδεύεται για τα παραπανίσια, ξοδεύεται δηλαδή αντί να πεταχτεί κατευθείαν στα σκουπίδια, γίνεται όπλο, γεμίζει τα σακούλια των πλουσίων, των τραπεζών, των επιχειρηματιών. Η παροιμία «φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι» ισχύει για τα χοντρά βαλάντια. Για τα φτωχικά, το άδειασμα του σακουλιού είναι το μόνο βέβαιο.

Ο αφανής, ο μικρός άνθρωπος, κατέχει τη μεγαλύτερη δύναμη, το ρευστό χρήμα. Αυτό είναι το τελευταίο καταφύγιό του, η δύναμή του για οποιαδήποτε διεκδίκηση. Αν του το πάρουν με το δέλεαρ των καρτών του πλαστικού χρήματος, θα έχει νικηθεί κατά κράτος, θα βρεθεί κάτω από πλήρη έλεγχο. Ηδη, η εξάπλωση της τρομολαγνείας και του πανικού για «ασφάλεια» απέναντι στην κατασκευασμένη τρομοκρατία, έχουν κάνει μεγάλα βήματα μέσα στη συνείδηση του ανθρώπου.

Η τράπεζα τον θέλει καταχρεωμένο, ο επιχειρηματίας τον θέλει καταδυναστευμένο από στιγμιαίες ορμές καταναλωτισμού, ο εργοδότης τον θέλει φτηνό και ελεγχόμενο, η κυβέρνηση τον θέλει τρομοκρατημένο, ο ίδιος θέλει την ησυχία του και παραδίδεται αμαχητί για να «περνάει καλά». Αυτή η μικρή μονάδα, ο άνθρωπος, πολίτης και πελάτης, εργαζόμενος και καταναλωτής, υπερχρεωμένος και ανασφαλής, αυτή η μονάδα κατέχει το υπερόπλο, την βούλησή του. Εδώ βρίσκεται το κλειδί, στο μεγάλο ΟΧΙ.

- ΟΧΙ, δεν θα πληρώσω!

- ΟΧΙ, δεν θα αγοράσω κάτι σκάρτο!

- ΟΧΙ, δεν θέλω δάνειο!

- ΟΧΙ, δεν θέλω κάρτα!

- ΟΧΙ, δεν θέλω κάμερες!


Ο μικρός άνθρωπος του ΝΑΙ, έχει την εντύπωση ότι γίνεται ένα, ενσωματώνεται στα γρανάζια του Συστήματος και αποκτά ένα κομμάτι εξουσίας. Ο μικρός άνθρωπος του ΟΧΙ, διατηρεί την μοναδικότητά του και, μέσα σε αυτήν, είναι μεγάλος. Ο μικρός άνθρωπος του ΟΧΙ, μπορεί να κρατήσει την αθανασία των πραγμάτων ζωντανή.

Το μέλλον αόρατο μεν, αλλά προβλεπόμενο. Οι μεγάλες επιχειρήσεις σβήνουν από το χάρτη ή μειώνονται δραματικά, μένουν 2-3 βιομηχανίες αυτοκινήτων παγκοσμίως, 2-3 βιομηχανίες συσκευών και υφασμάτων. Στο μέλλον θα ανθίζουν μικρές επιχειρήσεις, οικογενειακές, που θα εξυπηρετούν λίγους. Ο πλανήτης μοιράζεται στα τρία και το κάθε τρίτο διατηρεί τα μονοπώλιά του, τον απόλυτο έλεγχο των κατοίκων του, την διακίνηση των τρομοκρατών και των σεκιουριτάδων του. Γίνονται ανταλλαγές πληθυσμών, εργατικών χεριών, αγαθών, σε πλαίσιο διακρατικών συμφωνιών. Το ελεύθερο εμπόριο έχει εκλείψει.

Χμμμ.. αααααουουουαααχχχχχχχχχχχ... (χασμουρητό) και 'γω τι να κάνω; Να σκάσω για παραμείνει το εμπόριο ελεύθερο; ΟΧΙ δα... Εγώ είμαι καλοπερασάκιας και μετά από μένα, τσιμέντο να γίνει!

-----------------
ΣΗΜ. To post είχε γραφτεί στις 22 Ιανουαρίου 2004 και το ανέσυρα επειδή διάβασα ότι συγχωνεύτηκαν οι εταιρείες Nokia και Siemens απολύοντας κάπου 9.000 εργαζόμενους. Μετά τις συγχωνεύσεις ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών, που οδήγησαν στην ανεργία χιλιάδες εργαζομένων απολύοντάς τους, κλείνει μια δωδεκάδα εργοστάσια και η σούπερ ντούπερ General Motors, το αμερικανικό βαρύ πυροβολικό σε αυτό τον τομέα, και φυσικά απολύει χιλιάδες εργαζομένων επίσης. Προφητικό το κομμάτι, που να μην έσωνε!

7 σχόλια:

philos είπε...

Δεν θα πω αν συμφωνώ ή διαφωνώ, αλλά σίγουρα μας βάζει σε σκέψεις ένα τέτοιο κείμενο.
Όσο το έγραφες δεν πέρασαν οι σκέψεις σου από σαράντα κύματα? Εδώ περάσαν οι δικές μου που απλά το διάβασα.
Πολύ καλό, σε ευχαριστώ!

Ανώνυμος είπε...

Ειναι πραγματι απιστευτο και τι να πει κανεις. Εγω προσωπικα σοκαριστικα οταν εμαθα οτι ενας αμερικάνος τυπάς "μαρκετιστας" καπου το 1950 εφηυρε την προγραμματισμενη αχρηστευση των αγαθων είτε επειδη θα αυτοαχρηστευτουν μηχανικα ειτε μεσω της μοδας. Δηλαδη τιποτα δεν ειναι αθανατο. Δεν πρεπει. Πως θα αγοραζει ο κοσμος συνεχεια;

Κωστής Γκορτζής είπε...

Τελικά μόνο η Αθανασία του...Αιγάλεω μένει ως σταθερή (απ)αξία για να μας θυμίζει την αφέλεια και την ευπιστία μας προς τις πλανέφτρες κάθε είδους (ανθρώπινου και εμπορικού).

Ανώνυμος είπε...

Θεωρώ πάντως ότι αν δεν αλλάξει η δική μας "τακτική" όχι όμως μόνο ως προς την πολιτική κατανάλωσης αλλά και ως προς την γενικότερη θεώρηση των πραγμάτων.
Ένα από τα πολύ καλά της παγκοσμιοποίησης (που τα έλεγα και με κράζανε) είναι λοιπόν ότι πλέον ΑΝΑΓΚΑΖΟΜΑΣΤΕ να δούμε τα προβλήματα ΟΛΟΥ του πλανήτη, όλων των φτωχών ανθρώπων και δεν τα κλείνουμε στα συρτάρια μας που ονομάσαμε αυθαίρετα σύνορα μέχρι να μας χτυπήσουν την πόρτα.

Τα προβλήματα αυτά μανούλα, υπάρχουν εδώ και πολύ καιρό. Τώρα όμως πρέπει να δώσουμε λύση ή θα δυστυχήσουμε όλοι. Όχι μόνο κάτι πεινασμένα παιδάκια σε τρίτες χώρες που τα βλέπουμε στην τηλεόραση και μετά από ένα λεπτό τα έχουμε ξεχάσει και που τα χρησιμοποιούν οι μαμάδες για να νοιώθουμε τύψεις όταν δεν τρώμε όλο μας το φαγητό.

Το πήγα μακριά, αλλά πιστεύω ότι όλα αυτά είναι μέρος μιας γενικότερης αφύπνισης των απλών ανθρώπων ενάντια στα προβλήματα που πάντα υπήρχαν αλλά τους γυρίζαμε την πλάτη.

Btw, γαμάτο ποστ. :)

yorgos είπε...

ας αφήσω κι εδώ τα links που άφησα στο σχόλιο του ίδιου ποστ στο lifexperiment, ώστε να πηγαίνουν χεράκι χεράκι με το ωραίο σου ποστ.... αν δεν έχεις αντίρρηση

απαντήσεις και αντίσταση στις νέες αυτές προκλήσεις της εποχής μας είναι κινήματα όπως το δίκαιο εμπόριο

http://www.maketradefair.com/
http://www.oxfam.org/
και για μία προσωπική ιστορία-γροθιά στο στομάχι διαβάστε το ποστ μου για το δίκαιο εμπόριο στο http://anemodoura.wordpress.com/

ο αντι-εταιρικός ακτιβισμός και άλλα είδη ακτιβισμού

http://www.corpwatch.org/
http://en.wikipedia.org/wiki/Culture_jamming
http://en.wikipedia.org/wiki/Reclaim_the_Streets

τα βιολογικά προϊόντα ως απάντηση στο πατεντάρισμα της ίδιας της ζωής από εταιρίες όπως η monsanto

http://en.wikipedia.org/wiki/Biopiracy
http://www.vshiva.net/

βιβλία και άνθρωποι όπως

http://en.wikipedia.org/wiki/No_Logo
http://en.wikipedia.org/wiki/Naomi_Klein
http://www.nologo.org/
http://en.wikipedia.org/wiki/Vandana_Shiva

mariospi είπε...

Ροδιά, ΚΑΙ πολύ καλό ΚΑΙ συμφωνώ.
(Ευχαριστώ για το avatar...)

Νicola Beerman είπε...

OXI kai εμπαργκο(κατ'αρχην προσωπικο και επειτα βλεπουμε...)