Σάββατο, Ιανουαρίου 21, 2006

ΜΙΑ ΘΛΙΒΕΡΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΕΤΑΙ

Είμαι η μετάφραση του τελευταίου βιβλίου με τις ιστορίες του μικρού Νικολά και είμαι πολύ θλιμμένη γιατί μου πήρανε τον Ζουμιά μου και τον έκαναν Σουπιά. Αλλο Ζουμιάς και άλλο Σουπιάς.

Η μεταφράστρια του βιβλίου διατυπώνει στο εισαγωγικό της σημείωμα τη συγκίνηση που ένοιωσε όταν της ανατέθηκε το έργο αυτής της μετάφρασης. Ισως, σκέφτομαι απλοϊκά, να θέλησε να βάλει τη δική της σφραγίδα στη μετάφραση αυτή των ιστοριών ενός ήρωα που προϋπήρχε στην ελληνική αγορά, αλλά γιατί μια σφραγίδα τόσο μεγάλη που να καπακώσει όλες τις προηγούμενες μεταφράσεις;

Είμαι η τελευταία αυτή θλιβερή μετάφραση και διαφωνώ με τη μεταφράστρια που με έφερε στο προσκήνιο, επειδή δεν ήθελα να καπακωθούν οι προηγούμενες μεταφράσεις, επειδή ήθελα να υπάρχει σεβασμός στον έλληνα αναγνώστη, επειδή ήθελα να μην αγνοηθεί η εποχή που γράφτηκε το βιβλίο και οι διατροφικές συνηθειές της, τότε που το ζουμί το έλεγαν ζουμάκι και μέσα του έφτιαχναν αυγουλάκια ποσέ σαν τα μάτια του επιστάτη με το παρωνύμιο "Ζουμιάς". Ναι, αυτό το παρατσούκλι δεν οφείλεται σε καμμιά σούπα που κάνει κύκλους όταν βράζει και το "Σουπιάς" παραπέμπει ευθέως στη σουπιά με τις γνωστές ιδιότητες, τα μελάνια, κλπ.

Δεν θα αναφέρω κάτι περισσότερο από αυτό το κραυγαλέο, αυτή τη μεταφραστική σφραγίδα, αν και το κείμενο με απογοήτεψε αρκετές φορές για την αδυναμία του να αποδοθεί με μπρίο. Μετά απο τα πρώτα κεφάλαια, μάλλον η μεταφράστρια κουράστηκε ή βαρέθηκε ή κατάλαβε ότι τα χρήματα δεν ήταν αρκετά ή κάποια άλλη δουλειά της προέκυψε ή δεν ξέρω τι να υποθέσω. Αυτό που με στενοχωρεί είναι το ότι είμαι μια θλιβερή μετάφραση, εντελώς ανεπαρκής για ένα τέτοιο έργο και δεν ξέρω ποιος ακριβώς φταίει γι αυτό. Μπορεί η μεταφράστρια, αλλά μπορεί και ο εκδότης που πιέζει ή επεμβαίνει με διάφορους τρόπους.

Είμαι μια θλιβερή μετάφραση και αν δεν μου φέρετε πίσω τον κ. Ζουμιά μου, δεν σας το συνιστώ καθόλου να με διαβάσετε. Είμαι πιο θλιβερή κι από την εικόνα που διάλεξα να παρουσιαστώ μαζί της, γεμάτη σύννεφα που κρύβουν ένα μουντό ήλιο. Και γιατί βρήκε το χαρακτηριστικό ονοματάκι του επιστάτη για να σφραγίσει τη μετάφρασή της; Τι της έφταιξα να με κάνει τόσο θλιβερή;

Δεν αποκλείω φυσικά το ενδεχόμενο να μην είχε διαβάσει τις προηγούμενες εκδόσεις των βιβλίων με τις ιστορίες του μικρού Νικόλα η μεταφράστρια. Ισως και να μη γνώριζε καν την ύπαρξή τους...

6 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

πω πω δεν το πιστέυω, είχα αρχίσει να πείθομαι πως είμαι ο μοναδικός στην Ελλάδα που διάβαζε μικρο Νικόλα ( Νικόλα τον θυμάμαι εγώ ). Ο Γκοφρουά , ο Αλσεστ , ο Κλοτέρ που πάντα κοιμόταν μέσα στην τάξη, Ο Εντ που ήταν πολύ δυνατός και του άρεσε να ρίχνει μπουνιές στις μύτες των άλλων, ο Μεξάν με τα χοντρά βρώμικα γόνατα...Τι μου θύμισες...Καλά όντως, άλλο ζουμιάς και άλλο σουπιάς. Και γιατί δηλαδή να αλλάξει η μετάφραση; Δεν ήταν πετυχημένη αυτή; anyway. αυτά τα βιβλιαράκια θα τα αγοράσω ξανα, γιατι από τις φορές που τα έχουμε διαβάσει εγώ και τα αδέρφια μου δεν έχει μείνει τίποτα, και θα τα κρατήσω να τα δώσω στα παιδιά μου να τα διαβάσουν.

Rodia είπε...

Πρόκειται για το καινούργιο βιβλίο με ιστορίες του μικρού Νικόλα, που εκδόθηκε πρόσφατα, πολλά χρόνια ΜΕΤΑ το θάνατο του μεγάλου σεναριογράφου κομίστα Γκοσινί, με τη φροντίδα της κόρης του και του -μεγάλου επίσης- σκιτσογράφου Ζ. Σεμπέ.
Τα παλιά βιβλία ελπίζω να μη τα πειράξουν! Είναι πολύ πιο δροσερά απο το τωρινό που, για να σιγουρευτώ για τη ποιοτητα της μετάφρασης, θα το ψωνίσω και στα γαλλικά.
:-)

Rodia είπε...

Σημαντική η παρουσίαση του βιβλίου απο τον ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗ στο "θέμα της ημέρας"

Lili είπε...

Προσωπικα εχω διαβασει τον μικρο Νικολα σαν παιδι, στην original γλωσσα, και οταν μεταφραστηκε στα ελληνικα απογοητευτηκα οικτρα και οχι επειδη η μεταφραστρια δεν εκανε καλη δουλεια, απλα γιατι καποια πραγματα δεν μεταφραζονται.
Καποια πραγματα ειναι τοσο γαλλικα, που αν δεν τα ξερεις ως γαλλος, τα παραφραζεις.

Γιαυτο ισως και δεν ειχε την επιτυχια που εχει στην Γαλλια οπου δεν υπαρχει ανθρωπος που να μην τα εχει διαβασει.

για τον Ζουμια, δεν θυμαμαι πως τον λεγανε στα γαλλικα, αλλα σιγουρα δεν ηταν Ζουμιας(καθε μεταφραστρια καλειται να ειναι δημιουργικη σε τετοιες περιπτωσεις. Ο μικρος Νικολα ΔΕΝ μεταφραζεται αυτοματα. δεν μεταφραζεται καν με τα λογοπαιγνια και τις αναφορες του)

Lili είπε...

To βρηκα

M. Dubon a.k.a. le Bouillon (car il dit souvent "regardez-moi dans les yeux" et dans le bouillon il y a des yeux)


Ο κος Ντιμπον, ο ζωμος((γιατι λεει συχνακοιταχτε με στα ματια και μεσα στον ζωμο εχει ματια)


Ανεφερομενος στο γεγονος οτι οταν κοιτας την σουπα σου καθρεφτιζονται τα ματια σου και αυτην ειναι η αυθεντικη εκδοχη...αρα....?
αρα και ζουμιας ειναι σωστο, και σουπας.

δεν ειναι θεμα μεταφρασης αλλα ερμηνειας και....αναμνησεων.

Καλη μερα να εχετε

Rodia είπε...

Μπράβο Λίλη! κι ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ:-)
Αυτό το "Σούπας" που γράφεις απέναντι στο "Ζουμιάς" στέκεται αρκετά καλά.

..αλλά το "Σουπιάς" πάει άπατο μεσοπέλαγα..